به گزارش روابط عمومی بیمارستان یاس سپید،به منظور افزایش سطح آگاهی عمومی و آموزش‌های بهداشتی لازم برای پیشگیری از بیماری‌های کلیه و حفظ سلامت کلیه ها ، ۲۳ الی ۳۰ آبان‌ماه در کشور به نام «هفته ملی حمایت از بیماران کلیوی» نام گرفته است. در این هفته تلاش می‌شود که آگاهی عمومی درباره بیماری‌های کلیوی ارتقا یافته و وضعیت بیماران کلیوی مورد بازنگری قرار گیرد و مشکلات متعددی که این بیماران با آن مواجه بوده و حل نشده باقی مانده به چالش کشیده شود. شعار امسال این هفته تشخیص زودهنگام، محافظت از سلامت کلیه ها می باشد.
پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری‌های کلیه
۱. بیماری کلیوی چیست؟
بیماری کلیوی (CKD) یعنی کاهش تدریجی عملکرد کلیه‌ها. این بیماری خاموش است و ممکن است تا مراحل پیشرفته هیچ علامتی نداشته باشد.
۲. عوامل خطر اصلی بیماری‌های کلیه
دیابت (شایع‌ترین علت)
فشار خون بالا
مصرف طولانی‌مدت NSAIDs مثل بروفن، دیکلوفناک، ناپروکسن
سنگ کلیه‌های مکرر
عفونت‌های ادراری تکرارشونده
سابقه خانوادگی بیماری کلیوی
چاقی و رژیم غذایی پرنمک
مصرف سیگار
کم‌آبی شدید یا طولانی‌مدت
۳. راهکارهای پیشگیری (مهم برای آموزش بیمار و کارکنان)
✔ کنترل دیابت
HbA1C زیر ۷٪
پایش روزانه قند خون
رعایت رژیم غذایی کم‌قند و کم‌کربوهیدرات
✔ کنترل فشار خون
هدف BP: زیر 130/80
استفاده از داروهای مناسب مثل ACEI/ARB (با نظر پزشک)
کاهش مصرف نمک
✔ سبک زندگی سالم
مصرف آب کافی (۱.۵ تا ۲ لیتر مگر در نارسایی قلبی/کلیه)
کاهش وزن
فعالیت بدنی روزانه ۳۰ دقیقه
ترک کامل سیگار
کاهش مصرف فست‌فود، نمک، کالباس، سوسیس، چیپس و تنقلات شور
✔ پیشگیری دارویی
پرهیز از مصرف خودسرانه مسکن‌ها (NSAIDs)
اجتناب از داروها و مکمل‌های گیاهی ناشناخته
پایش منظم کراتینین در بیماران در معرض خطر
✔ پیشگیری از سنگ کلیه
افزایش مصرف آب
مصرف کمتر نمک
کاهش مصرف گوشت قرمز
درمان عفونت‌های ادراری به‌موقع
۴. علائم هشدار بیماری کلیه
ورم پا، دور چشم
ادرار کف‌آلود
کاهش حجم ادرار
تهوع و خستگی
خارش پوستی
فشار خون بالا و مقاوم
درد پهلو (در موارد سنگ)
توجه: در مراحل اولیه معمولاً بی‌علامت است.
۵. روش‌های تشخیص
آزمایش خون: کراتینین، BUN، eGFR
آزمایش ادرار: پروتئینوری، آلبومینوری، RBC
سونوگرافی کلیه
اندازه‌گیری نسبت ACR (Albumin/Creatinine Ratio)
عکس KUB یا CT در موارد سنگ
تست‌های اختصاصی در بیماری‌های خودایمنی (ANA، ANCA و …)
۶. درمان بیماری‌های کلیوی
درمان بستگی به مرحله CKD دارد:
مراحل ۱–۳ (خفیف تا متوسط)
کنترل قند خون
کنترل فشار خون
کاهش پروتئین مصرفی (با نظر تغذیه)
داروهای ACEI/ARB برای کاهش پروتئینوری
اصلاح کم‌خونی (تزریق آهن/اریتروپوئیتین)
اصلاح ویتامین D و کلسیم
درمان اسیدوز متابولیک
مراحل ۴–۵ (پیشرفته)
آماده‌سازی برای دیالیز یا پیوند
رژیم غذایی کم پروتئین، کم پتاسیم، کم فسفر
پایش دقیق سطح الکترولیت‌ها
کنترل حجم مایعات
۷. درمان نارسایی حاد کلیه (AKI)
اصلاح کم‌آبی
کنترل فشار خون
قطع داروهای nephrotoxic
درمان انسداد (سنگ، بزرگی پروستات)
در موارد شدید → دیالیز موقت
۸. راهکارهای حمایتی برای بیماران کلیوی
آموزش رژیم غذایی تخصصی (کم نمک، کم پتاسیم، کم فسفر)
مراقبت از فیستول دیالیز
مدیریت روانی و کاهش اضطراب بیمار
پیشگیری از عفونت
واکسیناسیون (آنفلوانزا، هپاتیت B، پنوموکوک)
حمایت اجتماعی و مالی
آموزش مصرف صحیح داروها و جلوگیری از خوددرمانی
۹. پیام‌های کلیدی برای هفته حمایت از بیماران کلیوی
«بیماری کلیه خاموش است؛ آزمایش ساده ادرار و خون می‌تواند نجات‌بخش باشد.»
«کنترل قند و فشار خون یعنی حفاظت از کلیه‌ها.»
«مسکن‌های خودسرانه قاتل خاموش کلیه هستند.»
«آب کافی، کاهش نمک، و ترک سیگار سه پایه پیشگیری هستند.»
بدون دیدگاه